DWMED

Ekosystem składa się z części ożywionej, czyli biocenozy, i części nieożywionej, czyli biotopu.
Na schemacie pokazano kierunki obiegu materii i przepływu energii w ekosystemie.

Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź A albo B i jej uzasadnienie 1. albo 2.

We krwi człowieka występują bezjądrowe fragmenty komórek. Ich liczba w 1 mm3
krwi zdrowego człowieka wynosi od 200 do 400 tysięcy. Chronią one organizm przed utratą krwi, zatykają uszkodzenia naczyń krwionośnych i biorą udział w procesie krzepnięcia krwi.

Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

Opisane składniki morfotyczne krwi to

A. płytki krwi.
B. krwinki czerwone.
C. krwinki białe – limfocyty B.
D. krwinki białe – limfocyty T.

Na rysunku przedstawiono przekrój serca człowieka. Strzałkami oznaczono kierunek
przepływu krwi.

Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

Krew płynąca do serca wpływa żyłami do

A. obu komór.
B. obu przedsionków.
C. przedsionka lewego i komory lewej.
D. przedsionka prawego i komory prawej.

Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.

Na nasiona chryzantemy wielkokwiatowej działano promieniowaniem jonizującym (gamma),
dzięki czemu otrzymano nowe odmiany tej rośliny o niespotykanych wcześniej barwach
i kształtach kwiatostanów.

Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

Promieniowanie jonizujące spowodowało w komórkach chryzantem mutacje polegające na
zmianach

A. w budowie komórek tworzących tkanki.
B. w materiale genetycznym (w DNA).
C. w sposobie dziedziczenia cech.
D. w kodzie genetycznym.

Przed tysiącami lat, w Europie, w wyniku rozdzielenia pierwotnego gatunku wrony przez
nasuwający się lądolód powstały dwie formy tego gatunku, różniące się wyglądem i miejscem
występowania – wrona czarna i wrona siwa. Pierwsza zamieszkuje zachodnią i południową
Europę, a druga występuje w północnej i wschodniej Europie.

Na podstawie tekstu oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F  – jeśli jest fałszywe.

Zaleszczotki żyją w ściółce leśnej, pod korą obumarłych drzew oraz w glebie. Mają ciało
podzielone na głowotułów i odwłok, cztery pary odnóży krocznych, gruczoły jadowe, a także
gruczoły przędne, które znajdują się na odnóżach gębowych. Zaleszczotki są też
pożytecznymi mieszkańcami uli, w których żywią się roztoczami szkodliwymi dla pszczół
i małymi gąsienicami owadów.

Uzupełnij zdanie. Wybierz właściwe odpowiedzi spośród podanych.

Zaleszczotki należą do A/B, ponieważ mają C/D.

A. pajęczaków

B. owadów

C. cztery pary odnóży krocznych

D. gruczoły jadowe

Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, albo F –
jeśli zdanie jest fałszywe.

Uczniowie badali wpływ różnych czynników na kiełkowanie nasion pewnej rośliny.
W tym celu przygotowali trzy zestawy z taką samą liczbą nasion i zapewnili im różne
warunki. Dokumentację doświadczenia przedstawili w tabeli. Znakiem „+” zaznaczyli
obecność danego czynnika w zestawie doświadczalnym, a znakiem „–” brak czynnika
w zestawie. Zapisali też wynik doświadczenia.

Oceń prawdziwość podanych informacji. Wybierz P, jeśli informacja jest prawdziwa,
albo F – jeśli jest fałszywa.

Na rysunku przedstawiono model klatki piersiowej, który uczniowie wykorzystali do
zilustrowania pewnego procesu.

Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

Za pomocą tego modelu pokazano

A. współdziałanie żeber i mięśni klatki piersiowej podczas wdechu.
B. wymianę gazów oddechowych w płucach.
C. znaczenie przepony w wentylacji płuc.
D. wydawanie głosu.

Wiele grzybów występujących w lesie wytwarza owocniki nadziemne, w których powstają
zarodniki służące rozprzestrzenianiu grzyba w środowisku. Niektóre grzyby mają jednak
owocniki ukryte pod ziemią. Zapach podziemnego grzyba przywabia różne zwierzęta, m.in.
larwy chrząszczy, które odżywiają się grzybnią, a następnie przepoczwarczają się we wnętrzu
owocnika. Gdy opuszczają owocniki jako dorosłe osobniki, niosą na sobie liczne zarodniki
grzyba, które rozprzestrzeniają po okolicy.

Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź A albo B i jej uzasadnienie 1., 2., albo 3.

Opisana w tekście zależność między larwami chrząszcza i grzybami tworzącymi owocniki
pod ziemią to przykład

Rozwiązanie
A3

Pląsawica Huntingtona jest chorobą genetyczną, powodującą degenerację ośrodkowego
układu nerwowego. Objawia się zwykle w wieku 35–50 lat. Allel, który ją wywołuje, jest
dominujący, a gen znajduje się w autosomie.

Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.

Jeśli oboje rodzice są heterozygotami pod względem genu wywołującego pląsawicę
Huntingtona, to prawdopodobieństwo, że ich dzieci będą chore, wynosi

A. 100%.
B. 75%.
C. 50%.
D. 25%.

Tak zwane zięby Darwina, żyjące na wyspach Galapagos, żywią się owadami i nasionami
roślin. Od roku 1973 prowadzono analizę zwyczajów pokarmowych i wielkości dzioba zięb
z Galapagos. W czasie trzech długich okresów suszy na Isla Daphne Major (1977–1978,
1980 i 1982), z których jeden zakończył się wyjątkowo mokrym okresem wywołanym przez
El Niño (1983), zaobserwowano, że zmniejszyła się liczba owadów i małych nasion,
w wyniku czego głównym pokarmem ptaków stały się nasiona duże i ciężkie. Wiele zięb
w tym czasie zginęło, a większość tych, które przetrwały, miała dziób większy i grubszy.
W ciągu kilku pokoleń ptaki o większych dziobach stały się w populacji częstsze. Kiedy po
kolejnych mokrych okresach mniejsze nasiona ponownie stały się głównym źródłem pokarmu
zięb, wzrosła znacznie liczba ptaków o dziobie średniej wielkości.

Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Tekst opisuje przykład działania

A. doboru sztucznego.
B. konkurencji międzygatunkowej.
C. łańcucha pokarmowego.
D. doboru naturalnego.

Eten (etylen) jest hormonem roślinnym przyśpieszającym dojrzewanie owoców. Wydzielany
jest na przykład przez niektóre dojrzałe owoce. Aby sprawdzić, czy jabłka wydzielają eten,
uczniowie zaplanowali doświadczenie z użyciem niedojrzałych, zielonych pomidorów
i dojrzałych jabłek, które umieszczono w szklanych słoikach. W słoiku I umieszczono
dojrzałe jabłka, w słoiku II niedojrzałe, zielone pomidory, w słoiku III dojrzałe jabłka
i niedojrzałe, zielone pomidory, słoik IV był pusty.

W którym wierszu tabeli właściwie wskazano próbę badawczą i próbę kontrolną do
doświadczenia? Wybierz odpowiedź spośród podanych.

Na rysunkach przedstawiono trzech przedstawicieli stawonogów.

Czy zwierzęta przedstawione na rysunkach należą do owadów? Wybierz odpowiedź
T (tak) albo N (nie) i jej uzasadnienie A, B albo C.

Pan Karol hoduje w swojej szklarni mięsiste pomidory, jednak w tym roku potencjalne zbiory
są zagrożone plagą wciornastków – owadów, które wysysają soki roślin, co prowadzi do ich
obumarcia. W tej sytuacji ogrodnik posłużył się „bronią biologiczną”. Umieścił w szklarni
saszetki z dobroczynkami – roztoczami, które żywią się owadami będącymi szkodnikami
pomidorów pana Karola.

Którą zależność między organizmami wykorzystuje pan Karol do walki ze
szkodnikami? Wybierz odpowiedź spośród podanych.

A. Symbiozę.
B. Drapieżnictwo.
C. Konkurencję międzygatunkową.
D. Konkurencję wewnątrzgatunkową

Insulina i glukagon to hormony regulujące poziom cukru we krwi.

Dokończ zdanie. Wybierz odpowiedź A albo B i jej uzasadnienie 1. albo 2.

Insulina