DWMED

Wybrane z podanego zestawu hormony przyporządkuj do miejsca ich powstawania i pełnionej funkcji.

A. Cyfry 1-8 na mapce konturowej obrazują orientacyjne położenie parków narodowych na obszarze Polski. Podaj ich nazwy używając skrótu PN (Park Narodowy), jeśli wystąpi w nazwie, np. Wielkopolski PN lub PN Bory Tucholskie.

Pani Nina uległa poważnemu wypadkowi, kiedy odbywała codzienny marsz z kijkami. Padało, więc założyła na głowę kaptur. W chwili przechodzenia przez drogę poza miastem nie zauważyła szybko nadjeżdżającego samochodu i została potrącona. Utraciła dużo krwi i była potrzebna transfuzja.

A. Które z dzieci Niny mogłoby szybko zostać dawcą krwi, jeśli poszkodowana ma grupę krwi B, jej córka ma grupę A, a syn AB? Odpowiedź uzasadnij.

B. Jaką grupę krwi może mieć ojciec dzieci Niny, jeśli oboje rodzice są heterozygotami?

Wykonaj odpowiednią krzyżówkę genetyczną. Podaj genotypy rodziców i dzieci warunkujących ujawnioną grupę krwi (fenotyp).

Zalew Wiślany wraz z Mierzeją Wiślaną z powodu bogactwa roślinności, zasobów ryb i bezkręgowców stanowi ostoję ptaków o międzynarodowym znaczeniu. Na Zalewie można napotkać dekoracyjne rośliny o liściach pływających: grzybienie białe i grążel żółty. W borze sosnowym dość ubogie runo zdominowały porosty, głównie chrobotek reniferowy oraz mchy, np. rokiet, płonnik. Można też napotkać grzyby (muchomor czerwony, maślak, koźlarz, czarka szkarłatna czy pieprznik jadalny) oraz smaczne borówki czarne i brusznice a także urodziwą konwalię majową czy konwalijkę dwulistną. Nie znajdziesz tu chabra bławatka, firletki poszarpanej ani lilii złotogłów. Byłoby niewskazane pojawienie się na tym terenie obcych gatunków roślin, takich jak: barszcz Sosnowskiego i niecierpek gruczołowaty.
Szuwary stanowią siedlisko lęgowe ptaków wodnych i wodno-błotnych. Gniazdują tu m.in.: bielik, krzyżówka, remiz, bąk, rybitwa zwyczajna, czapla siwa i bernikla kanadyjska.
Na szlaku ptasich wędrówek spotkamy: rudzika, mysikrólika, raniuszka i modraszkę, wilgę, sójkę i gila i inne ptaki śpiewające.
W rejonie Piasków można też napotkać: borsuka, kunę leśną, dzika, daniela, piżmaka i łasicę. Czasem na ścieżce pojawi się zaskroniec zwyczajny i żmija zygzakowata, albo żaba trawna lub jaszczurka zwinka.

W opisie wystąpiły liczne gatunki roślin, zwierząt i grzybów. Niektóre z nich przedstawiono na ilustracjach. Podaj nazwy gatunkowe zaprezentowanych organizmów. Nazwy wpisz w wyznaczonym miejscu pod ilustracjami.

Uczniowie postanowili zbadać, jaki gaz powstaje podczas fermentacji alkoholowej drożdży. W tym celu przygotowali zestaw doświadczalny przedstawiony na rysunku. Po przeprowadzeniu doświadczenia uczniowie
zaobserwowali zmętnienie wody wapiennej.

Oceń, czy zdania są prawdziwe. Zaznacz TAK albo NIE.

1. Gazem, który wydziela się podczas fermentacji alkoholowej drożdży, jest tlen.
TAK           NIE

2. Dodanie przez uczniów cukru (sacharozy) do roztworu drożdży było niezbędne do zaobserwowania fermentacji alkoholowej.
TAK           NIE

Owady i pajęczaki należą do stawonogów, ale różnią się budową. Ciało pajęczaków dzieli się na dwie części: głowotułów i odwłok. Zwierzęta te mają cztery pary odnóży krocznych, nie mają czułków, ani oczu złożonych. Ciało owadów podzielone jest na trzy części: głowę z jedną parą czułków, tułów i odwłok. Na tułowiu znajdują się trzy pary odnóży krocznych.

Na rysunku przedstawiono zwierzę należące do stawonogów.

Dokończ zdanie odpowiednią informacją z ramki. Wpisz literę A albo B.

Przedstawione na rysunku zwierzę należy do _____

Pełzacz leśny i pełzacz ogrodowy to małe ptaki, które żerują na drzewach i odżywiają się różnymi owadami. Ptaki te mają bardzo podobny wygląd, ale żyją w różnych środowiskach. Pełzacz leśny zamieszkuje lasy iglaste, natomiast
pełzacz ogrodowy występuje w lasach liściastych, parkach i ogrodach.

Oceń, czy zdania są prawdziwe. Zaznacz TAK albo NIE.

1. Opisane ptaki konkurują ze sobą, ponieważ odżywiają się tym samym
pokarmem.
TAK           NIE

2. Pełzacz leśny i pełzacz ogrodowy to dwa różne gatunki.
TAK           NIE

Na rysunku przedstawiono budowę płuc trzech gromad kręgowców.

Dokończ zdanie odpowiednią informacją z ramki. Wpisz literę A, B albo C.

Płuca należące do ssaków przedstawiono na rysunku __

W komórkach człowieka występuje 46 chromosomów – 22 pary autosomów i jedna para chromosomów płci. Chromosomy płci oznacza się literami X i Y.

Dokończ zdanie. Zaznacz poprawną odpowiedź.

Chromosomy płci zdrowej kobiety to

A. XX.
B. XY.
C. YY.

Michał badał właściwości czterech pierwiastków: węgla, żelaza, bromu
i siarki. Jeden z tych pierwiastków opisał następująco: „Jest to substancja stała
o barwie srebrzystoszarej, dobrze przewodząca prąd elektryczny”.

Dokończ zdanie. Zaznacz poprawną odpowiedź.

Opisanym przez Michała pierwiastkiem jest

A. węgiel.
B. żelazo.
C. brom.
D. siarka.

U roślin organami przystosowanymi do fotosyntezy są głównie liście. Czasami liście mogą ulegać modyfikacji i pełnić inne funkcje. U cebuli mogą magazynować wodę i substancje odżywcze.

Dokończ zdanie. Wpisz literę A albo B.

Zmodyfikowane liście u cebuli oznaczono literą _______.

Narząd ten jest gruczołem i częścią układu pokarmowego, ale nie należy do przewodu pokarmowego. Jego funkcją jest wydzielanie do dwunastnicy
substancji, które trawią pokarm. Wydziela też hormony, które regulują poziom glukozy we krwi.

Dokończ zdanie. Zaznacz poprawną odpowiedź.

Opisanym narządem jest
A. wątroba.
B. żołądek.
C. trzustka.
D. tarczyca.

Miażdżyca jest chorobą, która powoduje zmiany w naczyniach krwionośnych. Za główną przyczynę tego schorzenia uważa się cholesterol. Czynnikami przyspieszającymi rozwój miażdżycy są: palenie, nadwaga, brak ruchu, nadużywanie alkoholu, dieta wysokotłuszczowa oraz bogata w węglowodany.

Na podstawie tekstu oceń, czy zdania są prawdziwe. Zaznacz TAK albo NIE.

1. Cholesterol zmniejsza przekrój naczyń krwionośnych, przez co swobodny przepływ krwi odbywa się trudniej.
TAK           NIE

2. Codzienna poranna gimnastyka zmniejsza ryzyko zachorowania na
miażdżycę.
TAK            NIE

Wydra to zwierzę związane ze środowiskiem wodnym. Ciało tego zwierzęcia ma opływowy kształt. Palce krótkich kończyn spina błona pławna. Gęsta sierść gładko przylega do ciała. Posiada też dobrze rozwinięte kły, drobne siekacze oraz różnej szerokości zęby przedtrzonowe i trzonowe.

Oceń, czy zdanie jest prawdziwe. Zaznacz TAK albo NIE.

Wydra jest drapieżnikiem.
TAK           NIE

Na schemacie przedstawiono fragment sieci pokarmowej w biocenozie łąki.

Na podstawie analizy schematu oceń, czy zdania są prawdziwe. Zaznacz TAK albo NIE.

1. W wyniku zmniejszenia się liczby badylarek zmniejszy się liczba lisów.
TAK           NIE

2. Producentami w biocenozie łąki są lis i bocian.
TAK           NIE