DWMED

Rysunki przedstawiają reprezentantów trzech gromad bezkręgowców.

Uzupełnij zdania A i B tak, by zawierały pełną informację.
A. Cechą wspólną wszystkich bezkręgowców przedstawionych na rysunkach jest posiadanie odnóży krocznych zbudowanych …………………………………………………………. .
B. Przedstawione na rysunkach organizmy należą do:
1 – …………………….. 2 – ……………………….. 3 – ………………………

Rysunki przedstawiają reprezentantów trzech gromad bezkręgowców.

Na podstawie rysunków porównaj przedstawione organizmy pod względem dwóch cech budowy ciała.

Wskazówki:

Owady i pajęczaki najłatwiej rozróżnić na podstawie liczby par odnóży.

Dokończ zdania tak, aby powstała prawdziwa informacja o wybranych gromadach lub przedstawicielach kręgowców.
A. Jedyną dwuśrodowiskową grupą kręgowców przechodzącą rozwój złożony są ………………………… .
B. Największy wieloryb – płetwal błękitny należy do gromady ……………………….. .
C. Przebywanie na określonych głębokościach bez straty energii umożliwia rybie narząd o nazwie …………………………………………………………………………….. .
D. Rozwijająca się ze skrzeku postać żaby, która ulega kolejnym przeobrażeniom nosi nazwę ………………………………………………………………………………… .
E. Ciało pokryte śluzem, cienka skóra z porami, dobrze rozwinięty narząd wzroku, płuca i powieki, to cechy przystosowujące żabę do życia w/na ……………………. .
F. Czas rozrodu ryb nosi nazwę ………………………………………………………… .

Na rysunku przedstawiono budowę rośliny, która nie posiada wykształconych organów, nie ma typowej tkanki przewodzącej, ale ma zdolność zatrzymywania wody w organizmie. Rozmnaża się w cyklu przemiany pokoleń (płciowo i bezpłciowo za pomocą zarodników).

1. Dokończ zdanie:
Przedstawiona na rysunku roślina jest przedstawicielem ………………………………….
2. Literami A, B, C na rysunku oznaczono:
A – ………………………………………
B – ………………………………………
C – ………………………………………

Na rysunku przedstawiono budowę kwiatu pewnej rośliny.

Podaj nazwy i oznaczenia literowe części kwiatu, w których powstają komórki rozrodcze męskie i żeńskie.

1.

Komórki męskie powstają w ………………… Litera ……
2.

Komórki żeńskie powstają w ………………… Litera ……

Która z wymienionych chorób wymaga odizolowania osób chorych od zdrowych, aby nie doszło do zarażenia innych osób?
a. AIDS
b. ospa wietrzna
c. borelioza
d. tężec

W ramce wymieniono ponumerowane kości czaszki człowieka.

Mózgoczaszka człowieka skonstruowana jest z kości oznaczonych cyframi:

a. 1, 3, 6, 7
b. 3, 5, 6, 8
c. 1, 3, 7, 8
d. 3, 5, 6, 7

Zaznacz poprawnie ustaloną drogę prostych składników pokarmowych w organizmie człowieka.
a. jelito cienkie –komórki ciała – kosmki jelitowe – krew – naczynia krwionośne
b. jelito cienkie – kosmki jelitowe – naczynia krwionośne – krew – komórki ciała
c. jelito cienkie – kosmki jelitowe – krew – naczynia krwionośne – komórki ciała
d. jelito cienkie – krew – kosmki jelitowe – komórki ciała – naczynia krwionośne

Jaki styl życia pacjenta z chorobą nadciśnieniową może przyczynić się do obniżenia ciśnienia krwi?
Zaznacz w pełni poprawną odpowiedź.
a. Pacjent ograniczy spożycie cukrów złożonych i zmniejszy wysiłek fizyczny.
b. Pacjent będzie spożywał dużo tłustych pokarmów i będzie unikał stresu.
c. Pacjent zmniejszy spożycie tłuszczów i zwiększy aktywność fizyczną.
d. Pacjent będzie pił dużo wody i ograniczy aktywność fizyczną.

Zaznacz poprawne dokończenie zdania: Transport tlenu w dużym (ustrojowym) krążeniu krwi w organizmie człowieka odbywa się za pomocą

a. białych ciałek (leukocytów ) w tętnicach.
b. czerwonych ciałek (erytrocytów) w tętnicach.
c. czerwonych ciałek (erytrocytów) w żyłach.
d. białych ciałek (leukocytów) w żyłach.

Zaznacz zestaw, w którym podano wyłącznie przykłady odruchów bezwarunkowych.
a. kaszel, gra na pianinie
b. łzawienie, tresura zwierząt
c. rozszerzanie się źrenicy oka w ciemności, wydzielanie się śliny na widok smacznego jedzenia
d. kichanie, zwężanie się źrenicy oka pod wpływem zbyt silnego światła

Rysunek przedstawia budowę żeńskiego układu rozrodczego. Cyframi 1-5 oznaczono wewnętrzne narządy płciowe kobiety.

Uzupełnij zdania:
A. Gamety żeńskie produkowane są w ………………………… oznaczonych cyfrą …… .
B. Do zapłodnienia dochodzi w jednym z parzystych ……………………………………… oznaczonych cyfrą ………… .
C. Rozwój zarodka i płodu odbywa się w ……………………. (3).
D. Dwa odcinki dróg rodnych, przez które dziecko opuszcza organizm matki to: 4 – …………………………………….., 5 – …………………………. .

Wskazówki i ciekawostki:

• Gamety powstają w wyniku mejozy, każda z gamet jest zrekombinowana czyli posiada różny zestaw genów, a zawdzięczamy to procesom crossing-over oraz niezależnej segregacji chromosomów.
• Miednica kobiet ma inną budowę od męskiej, a jest to przystosowanie do możliwego porodu.
• Zestaw chromosomów płciowych u kobiet to XX, a u mężczyzn XY, ale nie u wszystkich gatunków obecność dwóch XX oznacza płeć żeńską. Sztandarowy przykład to ptaki, zestaw chromosomów płciowych (u ptaków oznaczanych zwyczajowo literą Z i W) ZZ oznacza organizm męski.

Ola od zawsze jesienią zbierała kasztany. Zauważyła, że w ostatnich latach kasztanowce w szybkim tempie obumierają. Podobnie dzieje się z przydrożnymi lipami. Zainteresowanie Oli nie ominęło też cyklicznych zmian w życiu drzewa, jak zmiana barw i opadanie liści na zimę.

Zaproponuj jeden problem badawczy wynikający z obserwacji poczynionych przez Olę i sformułuj uzasadnioną naukowo hipotezę.

Problem badawczy: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Hipoteza: ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Antek uczy się w szkole przy ul. Dendrologicznej. Codziennie przemierza pieszo około 600 m trasę. Nazwą ulicy zainteresował się dopiero w trakcie realizacji projektu pt: Drzewa – przydrożni przyjaciele. Dziś bez problemu rozpoznaje lipę, brzozę, klon pospolity i jawor, topole, kasztanowce, świerki, sosnę pospolitą i wejmutkę, modrzewie i cisy. W sąsiadującym ze szkołą parku zidentyfikował dostojne dęby szypułkowe i bezszypułkowe, buki i graby zwyczajne oraz wiązy szypułkowe. Nad strumykiem rozpoznał bez czarny, kalinę koralową, szarą i czarną olszę, jesion wyniosły oraz wierzbę białą i iwę. A czy Ty potrafisz je rozpoznać?
W opisie wystąpiło kilkanaście nazw drzew i krzewów. Poniższe ilustracje (*) przedstawiają 6 z nich.

Pod każdą ilustracją wpisz polską nazwę gatunkową drzewa, zgodną z obowiązującym wykazem drzew do rozpoznawania na etapie szkolnym.